ZYGMUNT PIOTROWSKI - "Tikkun Olam" performance




Noah Warsaw / MESSAGE:


FIND MY SHELTER
AT TRZECH KRZYŻY SQUARE, WARSAW,
POLAND
wherein I'm working on
"Tikkun Olam" performance
according to
Groundwork/Fine Art discipline,

_____each day-break
_____at the hour of dawn
_____4.oo - 5.2o a.m.

since August 1st,

STILL IN EXPOSURE!



„Przeglądając historię sztuki, zapoznając się z kolejnymi epokami, stylami, prądami umysłowymi jakie im towarzyszą, zbyt często zdajemy się zapominać o kreacyjnym charakterze twórczości artystycznej, projektującym sposoby istnienia i przekształcania się całych cywilizacji. Sztuka nie tylko towarzyszy tym przemianom, ale wyprzedzając swój czas, wskazuje i analizuje możliwości i perspektywy ludzkiego doświadczenia.

Jej punktem odniesienia, stałym i ponadczasowym, jest sam artysta usiłujący przekroczyć ograniczenia własnej egzystencji. W sztuce współczesnej postawa taka znajduje swój najbardziej dramatyczny wyraz w dyscyplinie performance. Pojawienie się tej dyscypliny jest konsekwencją eksperymentów twórczych ostatnich lat. Najważniejszym okazał się eksperyment konceptualizmu. Konceptualizm wysunął na plan pierwszy problematykę meta-sztuki i kwestię relatywizmu języków artystycznych wskazując na ich uniwersalność i zasady nowych konstrukcji. Performance dokonuje następnego kroku. W obszar idei wprowadza myślący podmiot; osobę ludzką, dla której język sztuki okazuje się najdelikatniejszym z narzędzi, pozwalającym kontrolować świadomość i racjonalizować procesy myślenia.
Wizualny charakter sztuki performance jest przyczyną częstych nieporozumień i mylnych interpretacji tego gatunku artystycznego. Artysta-performer jest oglądany jako aktor a jego działania odczytywane są przez publiczność jako przedstawienia symbolicznych treści i kojarzeń. Nic bardziej błędnego. Nowa sztuka odrzuca ekspresję jako środek wyrazu. Nowe widzenie sztuki wymaga czegoś więcej niż tylko impresji. Istotnym staje się wyostrzona uważność i wnikliwa obserwacja rzeczywistości. Jest to rzeczywistość ukryta, rzeczywistość świadomości zarówno artysty, jak i widza, dla których sztuczny podział na oglądanego i oglądającego traci wszelki sens. Obaj czynnie uczestniczą w procesie rozpoznawania świata. Artysta jest tym, który swym bezpośrednim działaniem porządkuje ślady i echa tego procesu nadając mu obiektywnie istniejący wymiar czasoprzestrzenny. Widz jest tym, który uwolniony z obowiązku rekonstrukcji dzieła (idei) zyskuje wolność wyboru co do przedmiotu refleksji i możliwość analizy własnego stosunku do świata. Ów uwewnętrzniony, subiektywny i nie poddany konkretyzacji plan dyscypliny performance okazuje się być właściwym planem procesu twórczego w ogóle.


Rozpoznanie nasze wymaga przewartościowania zakresu znaczeń wchodzących w treść pojęcia sztuka. Pojecie to ma dwie genealogie, dwa źródła etymologiczne.
Pierwszy zakres znaczeń odpowiada tradycyjnym koncepcjom i wywodzi się z łacińskiego ars: zręczność, biegłość, umiejętność ( od łacińskiego rdzenia ar-: składać razem, łączyć )
Drugi zakres znaczeń opisuje staro angielskie art, archaiczna i zapomniana forma odmiany czasownika być (be) wskazująca na czas teraźniejszy 2. osoby liczby pojedynczej: ty jesteś, thee art. (forma gramatyczna ukształtowana od rdzenia ar- , or-, prawdopodobnie pochodzenia celtyckiego). Ten szczególny stan ludzkiej egzystencji, utrwalony w regułach języka, odpowiada istocie dyscypliny performance. Jest nią warunek zyskania dystansu do siebie samego w procesie projekcji i identyfikacji obrazu świata, warunek prowadzący do odnalezienia w nim własnego JA.”

Zygmunt Piotrowski

Tekst pierwotnie publikowany w dziale Auto Interpretacje w dwumiesięczniku SZTUKA 1/88

(fot. Bruno Neumann)
datowane na dzień 1.08.2009.